International Council of Monuments Sites (ICOMOS) örgütü ile başlayan ve tüm dünyada 18 Nisan’da kutlanmakta olan Dünya Kültür Mirası Günü, bu yıl Doğu Akdeniz Üniversitesi’nde (DAÜ) DAÜ Kıbrıs Araştırmaları Merkezi (DAÜ – KAM) öncülüğünde DAÜ Mimarlık Fakültesi, DAÜ Turizm Fakültesi, DAÜ Kentsel Araştırma ve Geliştirme Merkezi (DAÜ KENT – AG) ve DAÜ Doğu Akdeniz Kültür Mirasını Araştırma Merkezi’nin (DAÜ – DAKMAR) katkılarıyla kutlandı. 18 Nisan 2017 Salı günü, Dünya Kültür Mirası Günü nedeniyle ICOMOS tarafından belirlenmiş olan ‘Kültür Mirası ve Sürdürülebilir Turizm’ teması çerçevesinde düzenlenen ‘Kültür Mirası ve Sürdürülebilir Turizm Çalıştayı’, Mimarlık Fakültesi Arch 018’de, 10:00 – 16:00 saatleri arasında gerçekleştirildi.
Çalıştaya; DAÜ Mimarlık Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Özgür Dinçyürek, Turizm Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Ali Öztüren, Mimarlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Naciye Doratlı, Mimarlık Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Ege Uluca Tümer, Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şebnem Hoşkara, DAÜ KENT-AG Yönetim Kurulu Üyesi ve Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Beser Oktay, Doğu Akdeniz Kültür Mirasını Araştırma Merkezi (DAKMAR) Başkanı Bülent Kızılduman, Turizm ve Çevre Bakanlığı Turizm Planlama Dairesi Etüd ve Plan Şubesi Amiri Nurbanu T. Soyel, Her Daim Dostlar Grubu Temsilcisi ve Yakın Doğu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Yusuf Örs ile ICOMOS International Cultural Tourism Committee – Uluslararası Kültürel Turizm Komitesi (ICTC) Uzman Üyesi ve Boğaziçi Üniversitesi Turizm İşletmeciliği Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Ayşegül Yılmaz katıldı.
Toplumsal farkındalık amaçlanıyor
Çalıştayın açılış konuşmasını yapan DAÜ Mimarlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Naciye Doratlı, 18 Nisan Dünya Kültür Mirası Günü’nün öneminden bahsetti. Mimarlık Fakültesi olarak 2011 yılından beri her yıl çeşitli etkinliklerle kültürel miras ve sürdürülebilir turizm konusunda toplumda farkındalık yapmayı amaçladıklarını belirten Prof. Dr. Doratlı, söz konusu çalıştay ile KKTC’de sürdürülebilir turizm ve kültür mirasları ile ilgili sorunları belirleyerek yetkilileri detaylı olarak bilgilendirmeyi amaçladıklarını ifade etti.
Çalıştayda bir sunum yapan ICOMOS Uzman Üyesi Dr. Ayşegül Yılmaz, kültür turizminin kültürel miras öğelerinin turistler tarafından tüketimi olduğunu aktardı. Bu konuyla ilgili dünyadan çeşitli örnekler sunan ve kişisel deneyimlerini paylaşan Dr. Yılmaz, pek çok ülkede artık Kültür Merkezleri bulunduğunu ifade ederek turizm ile kültürel mirasların korunması arasında bir denge olması gerektiğini vurguladı.
“Arkeolojik mirasın korunmasında ciddi sıkıntılar var”
DAKMAR Başkanı Bülent Kızılduman da çalıştayda yaptığı konuşmada Kıbrıs’ta arkeolojik çalışmaların gelişiminden bahsetti. KKTC’de kültürel mirasların korunmasının yanı sıra, sergilenmesi açısından da ciddi sıkıntılar olduğunu aktaran Kızılduman, arkeolojik mirasın bakımı ve korunmasının nasıl yapılması gerektiğiyle ilgili bilgiler verdi. Kızılduman, arkeolojik mirasın korunmasının teşvik edilmesi gerektiğini ve bu konuda uluslararası mekanizmalara acil olarak ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
KENT-AG Yönetim Kurulu Üyesi ve Mimarlık Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Beser Oktay da, konuşmasında ülke turizminde yaşanan ciddi sıkıntılara dikkat çekti. Turizmin masa başında alınan kararlarla gelişemeyeceğini vurgulayan Oktay, kültürel ve doğal değerlerin korunmasında üniversitelerin verdiği eğitimin önemine dikkat çekti. Oktay, diğer yandan Kıbrıs’a özgü yiyecek, içecek ve kıyafet gibi kültürel mirasların da korunması gerektiğini aktardı.
Turizm ve Çevre Bakanlığı Turizm Planlama Dairesi Etüd ve Plan Şubesi Amiri Nurbanu T. Soyel ise sunumunda, dairesinin kültürel mirasın turizme dönüşümü konusunda yaptığı çalışmaları anlattı. 2000’li yıllarda Karpaz bölgesinden başlayarak gerçekleştirdikleri pansiyon koruma projelerinden bahseden Soyel, teşviklerle ilgili önerilerini sundu.
“Mağusa’da 44 anıttan yalnızca üç tanesi ziyarete açık”
Mimarlık Bölüm Başkan Yardımcısı Doç. Dr. Ege Uluca Tümer ise sunumunda Gazimağusa Suriçi’nde yer alan 44 anıttan yalnızca üç tanesinin sürekli açık ve gezilebilir durumda olduğunu vurgularken, bu yapıları ve kenti tanıtan tabela, broşür, ziyaretçi merkezi, müze ve bunun gibi öğelerin ise yok denecek kadar az ve yetersiz olduğuna dikkat çekti. Şehirde bu kadar çok Ortaçağ anıtı bulunmasına rağmen ziyaretçilerin ortalama ziyaret saatinin birkaç saatin üzerine çıkamadığını belirten Doç. Dr. Tümer, kentin bir 14. yüzyıl kenti olduğuna dair hiçbir ibareye rastlamanın mümkün olmadığını ifade etti ve esnafın çok büyük bir çoğunluğunun turizmden neredeyse hiç faydalanamadığını aktardı.
Turizm Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Ali Öztüren de, dünya turizm sektörünün ekonomik analizini yaparak başladığı sunumunda, turizmin kültürel etkilerini yönetme stratejilerinden bahsetti. Her Daim Dostlar Grubu Temsilcisi ve Yakın Doğu Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Öğretim Üyesi Yusuf Örs de KKTC’de kültürel mirasın korunması yönünde yaşanan sorunları ve tecrübeleri aktarırken, çeşitli çözüm önerilerinde bulundu.